Անցած տարվա դեկտեմբերին Հայաստանում էին Դանիայի մայրաքաղաք Կոպենհագենի համալսարանական քոլեջի ուսանողներ Դանիել Օթթոսենն ու Միքել Ստյուարտ Ֆոգը: Քոլեջը մասնագիտացած է ճգնաժամային եւ ռիսկերի կառավարման կրթության ոլորտում, ուսանողներն էլ Հայաստանում էին անօդաչու թռչող սարքերին՝ ԱԹՍ, առնչվող ռիսկերը եւ սեյսմիկ անվտանգության հարցերը ուսումնասիրելու նպատակով: Նրանք հանդիպեցին նաեւ ՀՀ ԱԻՆ ճգնաժամային կառավարման պետական ակադեմիայի ուսանողներին:
Այս տարվա փետրվարին եւ ապրիլին Հայաստան են ժամանել նույն քոլեջի ուսանողներ Մադս Էգը, Անդերս Կլիվեր Իզբրանդսենը, Ասբորն Ստահլուտ Ստենգարդ Բերգը, Քերոլայն Բեք Շմիդտը, Նիկոլայ Ինգերսլեվ Թոմսենը: Ուսանողների այս խումբն ուսումնասիրում է արտակարգ իրավիճակների եւ ճգնաժամերի կառավարման Հայաստանի փորձը: Արդեն եղել են քաղաքացիական ավիացիայի գլխավոր վարչությունում, ուսումնասիրել «Զվարթնոց» օդանավակայանի հակահրդեհային համակարգը, ներկա եղել Լոռիում՝ «Որոնողափրկարարական հարցերով միջազզգային խորհրդատվական խմբի» (The International Search and Rescue Advisory Group` INSARAG) չափանիշներով անցկացված 32-ժամյա դաշտային վարժանքին:
Ուսումնասիրել են փոստային առաքումների համակարգը՝ աղետների ռիսկի նվազեցման տրամաբանության մեջ՝ արտակարգ իրավիճակում միջազգային օգնության տրամադրման կարգերը, աղետներին պատրաստության եւ դիմակայության պլանները: Հանդիպել են արտակարգ իրավիճակների նախարարության, փոստային ծառայություններ մատուցող ընկերության, Միջազգային կառույցների Հայաստանի գրասենյակների՝ ՄԱԿ, Կարմիր խաչ եւ այլն, ներկայացուցիչներին: Ուսանողների կարծիքով, արտակարգ իրավիճակում եւ ճգնաժամի ժամանակ բոլոր կազմակերպությունները պիտի համախմբված աշխատեն: Ըստ դանիացիների, դժվար է կարճ ժամանակում մարդկանց մտածողությունը փոխել՝ անվտանգության մշակույթ ձեւավորել, դրա համար երկար ժամանակ է պետք, բայց ուսանողների այսօրինակ մասնակցությունը կարող է խթան դառնալ ցանկացած մեկի համար, օգտակար լինելու, նոր ձեռնարկներ սկսելու, ընկալումների փոփոխման:
Դանիացի ուսանողներին հետ աշխատում է Աղետների ռիսկի նվազեցման Սենդայի գործողությունների ծրագրի Հայաստանի ազգային համակարգող, օտարերկրյա պետություններում եւ միջազգային կազմակերպություններում ՀՀ ԱԻՆ ներկայացուցիչ, փ/ծ մայոր Արմինե Հայրապետյանը: Ըստ նրա, Հայաստանը աղետների ռիսկի նվազեզման ոլորտում լուրջ փորձ ու պատմություն ունի: «Փորձում ենք անձնական կապերի վրա սկսված համագործակցությանը պաշտոնական տեսք տալ, համատեղ ուժերով ստեղծել հայ-դանիական ուսանողական կամուրջ, որը հետո թույլ կտա լուրջ համագործակցություն սկսել: ԱԻՆ ճգնաժամային կառավարման պետական ակադեմիան եւ Կոպենհագենի համալսարանական քոլեջը կարող են համագործակցել»,- կարծում է Արմինե Հայրապետյանը: Նրա խոսքով, դանիացի ուսանողների առաջին՝ 2018 թվականի դեկտեմբերյան այցից հետո, կապն ու շփումները բավականին ակտիվ են, տեսակապ է եղել, ԱԻՆ ՃԿՊԱ-ն պատրաստ է համագործակցության հուշագիր ստորագրել Կոպենհագենի համալսարանական քոլեջի հետ: Մոտ ժամանակներս Հայաստան կգա դանիացի ուսանողների գիտական ղեկավարը:
Արամ ԶԱՔԱՐՅԱՆ
Լուսանկարները՝ Վահրամ ԱՎՈՅԱՆԻ
