Արտակարգ համագործակցություն
Մեր թերթի նախորդ համարում տեղեկացրել ենք, որ նոյեմբերի 8-ին և 9-ին ՀՀ ԱԻՆ ճգնաժամային կառավարման պետական ակադեմիայի Լուսակերտի ուսումնական կենտրոնում կանցկացվի «Հայաստանի-Վրաստանի արձագանքող ուժերի առաջին համատեղ՝ ամոնիակի արտահոսքի դեպքում բնակչության և տարածքների պաշտպանության իրականացում» թեմայով դաշտային վարժանք:
Եվրամիության քիմիական, կենսաբանական, միջուկային և ճառագայթային (ՔԿՄՃ) գերազանցությունների կենտրոնների 44-րդ ծրագրի շրջանակներում կազմակերպված վարժանքին ընդգրկված էին ՀՀ ԱԻՆ փրկարար ծառայության արձագանքող 20 մարտիկներ, Վրաստանի ՆԳՆ արտակարգ իրավիճակների դեպարտամենտի քիմիական, կենսաբանական, միջուկային և ճառագայթային պատահարներին արձագանքող ստորաբաժանման 6 աշխատակիցներ, ինչպես նաև Եվրամիության վերոնշյալ կենտրոնների 3 դիտորդ-փորձագետները: Վարժանքին որպես տուժածներ մասնակցում էին նաև Ակադեմիայի 6 ուսանողներ:
Ուսումնավարժության նպատակներ էին.
- ստուգել ՀՀ ԱԻՆ ստորաբաժանումների պատրաստակամությունը բնակչության պաշտպանության միջոցառումների կառավարման գործում,
- կատարելագործել քիմիապես վտանգավոր նյութի արտահոսքի դեպքում ՀՀ ԱԻՆ ստորաբաժանումների բնակչության պաշտպանության համակարգի ղեկավար մարմինների համագործակցության կարգը,
- կատարելագործել առաջին արձագանքող ուժերի միջև համագործակցության մակարդակը,
- կատարելագործել արտակարգ իրավիճակներում Հայաստան-Վրաստան համագործակցությունը և առաջին արձագանքող ուժերի համատեղ գործողությունները,
- ճշտել Հայաստան-Վրաստան մակարդակով արտակարգ իրավիճակներին արձագանքող կառույցների միջև համագործակցության մակարդակը:
Ըստ մտահղացման՝ Վրաստանի Ռուսթավի քաղաքից Հայաստան երկաթուղային տրանսպորտով ներկրվում է 20 տ հեղուկ ամոնիակ, որը լցված է երկաթուղային գլանատակառում: Երթուղին՝ Ռուսթավի-Ալավերդի-Վանաձոր-Գյումրի-Երևան: Ալավերդի կայարանում երկաթուղային շարակազմերի բախման հետևանքով կողաշրջվում է 20 տ հեղուկ ամոնիակ պարունակող երկաթուղային գլանատակառը, ինչի հետևանքով տեղի է ունենում հեղուկ ամոնիակի արտահոսք։ Չնայած կայարանի աշխատակիցների ձեռնարկած միջոցառումներին՝ ստեղծվում է քիմիական վարակվածության գոտի։ Վթարի օջախում կային պայմանական տուժածներ։ Երկաթուղային գլանատակառից տեղի է ունենում հեղուկ ամոնիակի ինտենսիվ գոլորշիացում և առաջանում է դեպի բնակելի թաղամասերն ամոնիակի առաջնային ու երկրորդային ամպերի տարածման սպառնալիք (ամոնիակը սուր հոտով անգույն գազ է, որը ջրում լուծվում է, իսկ գոլորշիներն օդի հետ առաջացնում են պայթյունավտանգ խառնուրդներ)։
Ահազանգ ստանալուց հետո ՀՀ ԱԻՆ ՓԾ Լոռու մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոնի օպերատիվ հերթապահը տալիս է քիմիական տագնապ ազդանշանը։ Վարժանքի մասնակիցներն իրականացրեցին հետախուզություն, ապա՝ որոնողափրկարարական աշխատանքներ, տուժածների բուժօգնության ապահովում, բնապահպանական միջոցառումների կազմակերպում, ուժեղ ներգործող թունավոր նյութերի տարածման կանխարգելիչ միջոցառումներ և վթարավերականգնողական աշխատանքներ։
Հայկական և վրացական արձագանքող ուժերը համատեղ վթարավերականգնողական, ուժեղ ներգործող թունավոր նյութերի տարածման կանխարգելիչ միջոցառումների և հարակից տարածքում գտնվող բնակչության անվտանգության ապահովումից հետո զեկուցեցին ձեռնարկված միջոցառումների մասին և հայտարարվեց վարժանքի ավարտ:
Միջոցառումն ամփոփելիս ևս մեկ անգամ ընդգծվեց, որ նման միջոցառումները պատրաստվածությունը բարձրացնելու և փոխգործակցությունը համակարգելու լավ հնարավորություն են ընձեռում:
Աղբյուր՝ mes.am
